درباره اصفهان
اطلاعات عمومی - اصفهان شهری باستانی
شامل مکانهای دیدنی و معروف مانند اماکن گردشگری، تفریحی،
طبیعی و غیره برای گردشگران و بازدید کنندگان است.
این شهر مرکز استان اصفهان و نیز مرکز شهرستان اصفهان است. استان اصفهان از
شمال به استانهاي مركزي ، قم و سمنان ، از جنوب به استانهاي فارس و
كهگيلويه و بويراحمد، از مشرق به استانهاي يزد و خراسان و از غرب به
استانهاي لرستان و چهارمحال و بختياري محدود میشود.
اصفهان از نظر
جمعیت، سومین شهر بزرگ و توسعه‌یافته ایران و یکصد و هفتاد و یکمین شهر
پرجمعیت دنیا است. بر اساس آخرين تقسيمات كشوري (1388) استان اصفهان از 23
شهرستان ، 45 بخش ، 98 شهر و 720 دهياري تشکیل شده‌است.
اصفهان
شهری تاریخی و توریستی در مرکز فلات ایران و از بزرگترین شهرهای ایران و
جهان است. این شهر در مسیر اصلی شمال به جنوب و شرق به غرب ایران واقع شده
و ارتفاع آن از سطح دریا حدود ۱۵۷۰ متر است. در قسمت شمالی و شرقی به کویر
محدود میشود و از غرب و جنوب نیز به رشته کوه‌های زاگرس منتهی میشود.
کوهستان کرکس در پنجاه کیلومتری شمال و زردکوه بختیاری در جنوب غربی آن
قرار دارد. وجود رودخانه‌هایی چون زایندهرود که از زردکوه سرچشمه گرفته،
دلیل پیدایش این شهر بوده‌است.
استان اصفهان از نظر اقتصادي،
موقعيتی ویژه در سطح كشور دارد؛ به‌گونه‌اي كه 2/3درصد اراضي زير كشت آبي و
ديم كشور و 5/6 درصد از كل واحدهاي كشاورزي را به خود اختصاص داده است.
این استان در توليد چند محصول به‌ویژه گندم آبي، از بالاترين ميزان عملكرد
در واحد سطح در كل كشور برخوردار است و با حدود ده‌هزار واحد توليدي صنعتي،
رتبه دوم کشور را دارد. علاوه بر اين، اصفهان با استخراج سالانه بيش از 17
ميليون تن مواد معدني(رتبه سوم) و بهره‌برداری از حدود 4/5 ميليون تن سنگ
تزئيني (رتبه اول)، در مجموع پس از استان تهران در رتبه دوم كشوری از نظر
ميزان اشتغال، ارزش افزوده و ارزش توليدات صنعتي قرار دارد.
زبان - مردم اصفهان به زبان فارسی و گویش اصفهانی صحبت می‌کنند.
نژاد و قومیت های اصفهان - در گذر تاریخ نژادهای مختلف در اصفهان گرد آمده‌اند، چنان که اکنون قرن‌هاست این نژادها در اصفهان زندگی می‌کنند:
- نژاد ایرانی
- نژاد گرجستانی
- نژاد ارمنی
- نژاد عرب
- نژاد یهود
مذهب - بیشتر مردم اصفهان مسلمان هستند اما از قرن‌ها پیش، ارامنه، یهودیان و زرتشتیان نیز در این استان زندگی می‌کرده‌اند.
اطلاعات گردشگری - اصفهان
در ۴۲۵ کیلومتری تهران قرار دارد. طول جغرافيايی آن ۵۱درجه و ۳۹دقيقه و
۴۰ثانيه شرقی و عرض جغرافيايی آن ۳۲درجه و ۳۸دقيقه و ۳۰ثانيه شمالی است.
اصفهان،
نصف جهان از زیباترین و پرجاذبه ترین شهرهای ایران است. آثار تاریخی
بسیاری از دوره پیش از اسلام و دوره اسلامی، در کنار صنایع دستی هنرـ
صنعتگران استادکار این شهر که در جهان بی‌نظیر است، همواره گردشگران پرشمار
خارجی و داخلی را به این شهر کشانده‌است.
جاذبه‌های تاریخی - اصفهان
سرشار از آثار هنری و تاریخی است که برجسته‌ترین آنها میدان نقش‌جهان،
مسجد امام، خانه خان (خوراسگان)، امامزاده ابوالعباس (خوراسگان) مسجد شیخ
لطف‌الله، منار جنبان، برج کبوترخانه، گذر چهارباغ عباسی، سبزه میدان، کاخ
چهلستون، آتشگاه اصفهان، کاخ عالی‌قاپو، کاخ هشت‌بهشت، کلیسای وانک، حمام
علیقلی آقا، مدرسه چهارباغ و هتل عباسی هستند.
همچنین در این شهر
کلیساها و کنیسه‌های بسیاری وجود دارد که بخش عمده‌ای از کلیساها در منطقه
جلفا هستند. برخی از کلیساهای شهر از سده هفده میلادی برجای مانده اند که
کلیسای هاکوپ مقدس قدیمی‌ترین آنها است.
جالب است بدانید که در
روستای مشهد کاوه اصفهان، آرامگاهی وجود دارد که مردم آن را آرامگاه کاوه
آهنگر می‌دانند و اهالی این روستا بر این باورند که نواده کاوه آهنگرند.
همچنین، در نزدیکی آبادی جمالو دژ خرابه‌ای به نام مزدکیان وجود دارد که
مردم، آن را زادگاه مزدک، بنیان‌گذار آیین مزدکی می‌دانند.
جاذبه‌های طبیعی - اصفهان
در منطقه‌ای نیمه‌کویری در مرکز ایران و در کنار رودخانه زایندهرود قرار
گرفته است. زایندهرود بزرگترین رود فلات مرکزی ایران از کوه‌های بختیاری
سرچشمه گرفته و از میان اصفهان می‌گذرد. همچنین جنگل ناژوان از مناطق خوش
آب و هوای حاشیه زایندهرود است. از دیگر مناطق طبیعی دیدنی اصفهان می‌توان
به کوه کلاه قاضی و کوه صفه اشاره کرد.
صنایع دستی استان اصفهان - اصفهان
با پروراندن 178 گونه صنایع‌دستی، رتبه اول را در ایران دارد. قالي‌بافي،
خاتم‌سازی، ميناكاري، مينياتور، منبت‌كاري، قلاب‌دوزي، نقاشي وتذهيب،
سكمه‌دوزي، مليله‌سازی، خراطي، نمدمالي، پوست‌دوزي، نقره‌سازي، قلمزني،
قلمكاري، كاشي وسراميك و زري دوزي از جمله این هنرها هستند.
غذاهای سنتی و سوغات - اصفهان
غذاهای سنتی متنوعی دارد که «بریانی» و «خورش ماست» از بقیه معروف‌تر
هستند. همچنین معروفترین سوغات اصفهان «گز»، «پولکی» و صنایع دستی به‌ویژه
قابهای خاتم‌کاری و میناکاری، پارچه های قلمکاری شده و آثار مختلف قلمزنی
است.
درباره اصفهان - اصفهان یکی از شهرهای بزرگ و
توسعه‌یافته ایران به شمار می‌رود. این شهر دارای بیش از ده دانشگاه، سی
بیمارستان و صدها درمانگاه و آزمایشگاه و مراکز بهداشتی دارویی است.
فرودگاه بین المللی شهید بهشتی در 18 کیلومتری شهر، روزانه 40 هزار مسافر
را جابه‌جا می کند. قطار شهری (مترو) و خطوط تندروی اتوبوس شهری از تسهیلات
حمل و نقل این شهر هستند.
اقتصاد سنتی استان مبتنی بر صنایع دستی
است که امروزه رونق خوبی نیز در بخش جهانگردی دارد. صنایع بزرگی چون
ذوب‌آهن، مجتمع فولاد مبارکه، پالایشگاه، پلی‌اکریل و همچنین کارخانجات
متعدد سرامیک و کاشی‌سازی و معادن سنگ و سنگبری از علل صنعتی شدن و اقتصاد
قوی استان محسوب میشود. از صنایع دیگر استان، می‌توان به این موارد اشاره
کرد: ظروف چینی، سرامیک، تولید لوازم خانگی، کارخانه تولید سیمان، ورق
موجدار، صنایع خودروسازی، صنایع نظامی، صنایع هواپیماسازی، ساخت لوازم و
تاسیسات گازی، صنایع مواد غذایی، فرآورده‌های لبنی، ریسندگی و نساجی.
تاریخچه اصفهان - اصفهان
از روزگاران کهن تاکنون، نام‌های صفاهان، صفویان، پارتاک، پارک، پاری،
پاریتاکن، پرتیکان، جی، رشورجی، سپاهان، سپانه، شهرستان، صفاهان، صفاهون،
گابا، گابیان، گابیه، گبی و گی را به خود دیده‌است.
بیشتر نویسندگان
بر این باورند که چون این ناحیه پیش از اسلام، به ویژه در دوران ساسانیان،
مرکز گردآمدن سپاه و تعلیم و اعزام نیروی کمکی بوده و سپاهیان مناطق جنوبی
ایران، مانند بختیاری، فارس، خوزستان، سیستان و... در این ناحیه گرد آمده و
به سوی محل نبرد حرکت می‌کردند، آنجا را اسپهان یا سپاهان گفته، سپس عربی
شده و به صورت «اصفهان» درآمده‌است.
در سده‌های آغازین اسلامی،
منابع اسلامی از دو شهر در مکان فعلی شهر اصفهان نام می‌برند؛ شهری به نام
جی در مکان فعلی محله جی و دیگری شهری در سه کیلومتری غرب جی با نام یهودیه
که جمعیتی قابل توجه از یهودیان را در خود جای داده بود.
در سال
۳۱۹ ه.ق. مردآویج زیاری با سپاهش از گیلان، اصفهان را به پایتختی برگزید.
در سال ۳۲۷ قمری این شهر به دست رکن‌الدوله دیلمی افتاد که وی نیز اصفهان
را پایتخت خود قرار داد. پس از آن، شهر اصفهان پیشرفت پیشین خود را بازیافت
و کانون گرد هم آمدن دانشوران و سرایندگان شد.
در دوره سلجوقی نیز
این شهر به عنوان پایتخت سلجوقیان برگزیده شد. اما اوج شکوفایی اصفهان به
زمان صفویان بر می‌گردد؛ هنگامی که شاه اسماعیل اول پایتخت صفویه را از
قزوین به این شهر منتقل کرد. ناصر خسرو در گذر از اصفهان در سال ۴۴۴ هجری
قمری مصادف با ۴۳۲ خورشیدی این شهر را نیکوترین و جامع‌ترین و آبادترین شهر
سرزمین پارسی‌گویان شرح داده است.
این شهر در میان سال‌های ۱۰۵۰ تا
۱۷۲۲ میلادی به ویژه در قرن شانزدهم میلادی در میان حکومت صفویان هنگامی
که برای دومین بار پایتخت ایران شد، رونق فراوانی گرفت و آثار این رونق و
شکوه در بناهای به جای مانده از آن دوران مشهود است. بناهای تاریخی متعددی
در شهر وجود دارد که تعدادی از آنها به عنوان میراث تاریخی در یونسکو به
ثبت رسیده‌اند.
اصفهان در سال ۲۰۰۶ به عنوان پایتخت فرهنگی جهان
اسلام انتخاب شد. این شهر به داشتن معماری زیبای اسلامی و بسیاری از
بلوارهای زیبا، پل‌های سرپوشیده، کاخ‌ها، مسجدها و مناره‌های منحصر به فرد
معروف است. این امر باعث شده است که در فرهنگ ایرانی، اصفهان نصف جهان لقب
بگیرد. میدان نقش جهان یکی از بزرگترین میدان‌های دنیاست و نمونه برجسته‌ای
از معماری اسلامی است که توسط یونسکو به عنوان میراث جهانی ثبت شده است.
آب و هوا - آب
و هواي استان از نوع بياباني است كه وجود رشته كوههاي زاگرس در قسمت غرب
آن مانع نفوذ رطوبت به نواحي مركزي و شرق استان میشود. از طرفي وجود نواحي
پست و كويري شرق استان، هواي بخش وسيعي از آن را تحت تاثير خود قرار
مي‌دهد.
متوسط بارش سالانه این استان 160 ميليمتر و متوسط بارش شهر
اصفهان حدود 120 ميليمتر است . تنوع رژيم حرارتي در استان تحت تاثير مناطق
كوهستاني و كويري و وزش بادهاي غربي است به طوري كه ميانگين درجه حرارت
سالانه در مناطق غرب و جنوب به حدود 4 درجه سانتيگراد مي‌رسد . در بين
مناطق استان، خور با ميانگين دماي سالانه 19/5 درجه سانتيگراد گرم‌ترين و
سميرم با دماي ميانگين سالانه 10/6 درجه سانتيگراد سردترين منطقه استان
اصفهان به‌شمار می‌رود.
چندين رودخانه از جمله رودخانه‌هاي ماربر در
سميرم، مرغاب نجف آباد، گلپايگان و غيره در سطح استان جريان دارد اما يكي
از بزرگترين رودخانه‌هاي داخلي فلات مركزي ايران زاينده‌رود است كه از
ارتفاعات زردكوه بختياري سرچشمه گرفته و سپس با جهت غرب به جنوب شرق استان
به تالاب گاوخوني واقع در شهر اصفهان مي ريزد که نقش بسزايي در شادابي و
سرسبزي شهرهاي اطراف به ويژه از نظر محيط زيست و اقتصادي ايفا مي‌كند.
جمعیت و مساحت اصفهان - در
زمان پهلوی اول، برای اولین بار در ایران، به سبک اروپایی از مردم اصفهان
سرشماری به‌عمل آمد که نتیجه ۲۰۴ هزار و ۶۰۰ تن بود. اما بر اساس سرشماری
سال 1390، جمعیت استان اصفهان 4879312 نفر است. همچنین مساحت این استان
107,029 کیلومتر مربع ( معادل 6/57 درصد از مساحت كشور) است. این شهر سومین
شهر پرجمعیت ایران است.
روز و نماد اصفهان - در سال
۱۳۸۴ از سوی جمعی از اصفهان‌شناسان، اول آذرماه هر سال به‌عنوان «روز
نکوداشت اصفهان» گزینش و تصویب شد که دلیل آن نیز این بود که برپایی باروی
حفاظتی یا حصار بزرگ اصفهان (در زمان دیلمیان) برای تضمین امنیت این شهر
در آذرماه رخ داده و این اتفاق نقطه عطفی در تاریخ اصفهان به شمار می‌رود.
همچنین، نگاره تاریخی منقوش بر کاشی‌کاری‌های سردر قیصریه اصفهان که با
اقتباس از صورت فلکی برج قوس (آذرماه) طراحی شده‌است، به عنوان نماد اصفهان
برگزیده شد.