آسیا » ترکیه

درباره ترکیه

تاریخچه - کشور ترکیه سرزمین آفتاب و گهواره تمدن نامیده می شود. اولین شهر جهان در ترکیه که قدمتش به شش هزار و پانصد سال قبل از میلاد بر می گردد، وابسته به عصر حجر بوده که در چاتال هویوک قرار داشت. از آن زمان تا کنون ترکیه از فرهنگ غنی بر خوردار شده است.
سلسله های هاتی، هیتیت، فریجیان، آراراتیان، لی سیان، لی دیان، لونیان، پارس، مقدونی، بیزانی، سلجوق و عثمانی همگی جایگاه بسزایی در تاریخ ترکیه دارا می باشند. در میان آثار و اماکن قدیمی و همچنین تاریخ اخیر ترکیه می توان مدارکی درجهت برتری هر یک از این تمدنها یافت.
تاریخ اخیر ترکیه نیز بسیار خواندنی است. مرد جوانی با نام مصطفی کمال که حرفه اش سربازی بود با تبدیل شکست عثمانیها در جنگ جهانی اول به پیروزی رسید و موفق به آزاد سازی ترکیه از دست مهاجمان خارجی شد. مصطفی کمال آتاترک در بیست و نه اکتبر هزار و نهصد و بیست و سه جمهوری ترکیه را بنیان نهاد.
طبق نظر باستان شناسان، نخستین قوم بزرگی که در آناتولی زندگی می کرد، قوم هیتان بوده است که در فاصله دو هزار سال قبل از میلاد مسیح می زیسته اند و مانند مصر دارای تمدن وسیعی بوده اند. ترکها اغلب تمایل دارند گذشته و تاریخ خود را به این قوم متصل کنند.
نژاد مردم ترکیه - حدود 8% جمعیت ترکیه از نژاد ترک و 17% از نژاد کرد هستند. 3% جمعیت هم از نژادهای مختلف یونانی، گرجی، ارمنی، عرب، یهودی و غیره در ترکیه زندگی می کنند.
جمعیت ترکیه - بر اساس آماری که در سال 2013 میلادی از جمعیت ترکیه منتشر شده است، بیش از 75 میلیون نفر در این کشور زندگی می کنند.
واحد پول ترکیه - پول رایج این کشور «لیر ترکیه» نام دارد.
مذهب مردم ترکیه - ترکهای آسیای مرکزی در اوایل قرن یازدهم میلادی به دین اسلام گرویدند. پیش از این زمان، مسیحیت در ترکیه روح داشت. در زمان امپراطوری عثمانی آنها ادعای رهبری کشورهای اسلامی را داشته و سرزمین های وسیعی را حاکم بودند. در سال 1924 نیز, دین اسلام  در نخستین قانون اساسی کشور ترکیه به عنوان مذهب رسمی جامعه تعیین شد، لیکن در اصلاحات قانونی سال 1928 این ماده قانونی حذف و با تأکید بر جدایی دین از سیاست، ترکیه کشوری با دولت و حکومت غیر مذهبی ( لائیک ) معرفی شد.بعدها در سال 1982 نیز به هنگام دتدوین قانون اساسی جدید حاکمیت اصل لائیک مجددأ مورد تصریح قرار گرفت.
در کشور ترکیه 99/8 درصد مردم مسلمان بوده (80 درصد سنی , 19/8 درصد شیعه ) و 0/2درصد مسیحی و یهودی  هستند. بیشتر شیعیان در نزدیکی مرز ایران سکونت دارند و بسیاری از آنان از ایران به ترکیه  مهاجرت  کرده اند. مسلمانان سنی ترکیه اکثرأ حنفی هستند که عمدتأ در مرکز و غرب ترکیه ساکن می باشند.
درباره ترکیه - ترکیه (به ترکی استانبولی: Türkiye) با نام رسمی جمهوری ترکیه (به ترکی استانبولی: Türkiye Cumhuriyeti)، کشوری اوراسیایی است که بخش بزرگ کشور یعنی آناتولی یا آسیای کوچک در جنوب باختر آسیا و خاورمیانه واقع است و بخش کوچکی نیز به نام تراکیه در منطقهٔ بالکان (منطقه‌ای در جنوب خاور اروپا) قرار دارد.
ترکیه در خاور با کشورهای ایران، جمهوری آذربایجان (نخجوان)، ارمنستان، و گرجستان؛ در جنوب خاوری با عراق و سوریه؛ و در شمال باختری (بخش اروپایی) با بلغارستان و یونان همسایه‌است. همچنین ترکیه از شمال با دریای سیاه، از باختر با دو دریای کوچک مرمره و اژه، و از جنوب باختر با دریای مدیترانه مرز آبی دارد. دو تنگهٔ راهبردی بسفر و داردانل نیز در اختیار ترکیه ‌است.
پایتخت: آنکارا
وسعت: 783562 کیلومترمربع
زبان رسمی: ترکی
نوع حکومت: جمهوری با پارلمان واحد
شهرهای مهم: استانبول، آنتالیا و ازمیر
زبان - اگر قصد سفر به ترکیه را دارید لزومی ندارد حتما زبان ترکی بلد باشید. بیشتر افراد در ترکیه، به خصوص در شهرهای بزرگ آن، تا حدی به انگلیسی مسلط هستند. منوی رستوران‌ها و اطلاعات گردشگری نیز هم به ترکی و هم به انگلیسی در دسترس هستند.
تلفن همراه - اپراتورهای اصلی تلفن همراه داخل ترکیه ترک‌سل (Turkcell)، وودافون (Vodafone) و اویا (Avea) هستند. اگر تلفن همراه شما رومینگ بین‌المللی (international roaming) داشته باشد می‌توانید از همان سیم‌کارت و گوشی خود در ترکیه استفاده کنید و احتیاجی به تهیه‌ی سیم‌کارت جدید نیست. اما اگر نتوانید یا نخواهید از این امکان استفاده کنید می‌توانید در عوض یک سیم‌کارت اعتباری از یکی از شرکت‌های نام‌برده بخرید. فراموش نکنید که به این منظور باید پاسپورت و گوشی تلفن همراه مورد نظر خود را حتما به همراه داشته باشید و پس از ارائه‌ی اطلاعات شخصی‌تان سیم‌کارت خود را دریافت خواهید کرد و خواهید توانست شماره IMEI گوشی‌تان را نیز ثبت کنید. آنتن‌دهی تلفن‌های همراه در ترکیه خوب و بی‌نقص است.
ساعات اداری - موزه‌ها: سه‌شنبه تا یکشنبه – 9 صبح تا 5 عصر
داروخانه‌ها: دوشنبه تا شنبه – 9 صبح تا 7 شب
بانک‌ها: دوشنبه تا جمعه – 9 صبح تا 5 عصر
دفاتر پست: دوشنبه تا جمعه – 9 صبح تا 5 عصر
فروشگاه‌ها و مراکز خرید: هر روز هفته – صبح تا دیروقت شب
کارت اعتباری و کارت عابربانک - در ترکیه دستگاه‌های عابربانک به وفور در همه‌ی نقاط شهرها یافت می‌شوند و می‌توان کارت اعتباری یا کارت عابربانک بیشتر بانک‌ها و موسسات مالی امریکایی و اروپایی معتبر را در آن‌ها وارد کرد و از امکاناتشان استفاده کرد. دستورهای کامپیوتری نیز هم به ترکی و هم به انگلیسی در دسترس هستند. بهتر است پیش از سفر به ترکیه بانک خود را از قصد خود برای سفر آگاه کنید تا در صورت مشاهده‌ی فعالیت حساب‌تان در خارج از کشور به موضوع مشکوک نشوند. تقریبا تمام رستوران‌ها و فروشگاه‌ها و هتل‌های معتبر ترکیه کارت اعتباری قبول می‌کنند، البته اگر قصد سفر به شهرهای کوچک و روستاهای ترکیه را دارید حتما مقداری پول نقد همراه داشته باشید.
واحد ملی پول - واحد ملی پول ترکیه لیر  ترکیه (Turkish Lira) است که به طور خلاصه TL  نوشته می‌شود. پول ترکیه در اسکناس‌های 5، 10، 20، 50 و 100 لیری و در سکه‌های 10، 25 و 50 قروشی / کروشی و سکه‌ی 1 لیری موجود است. برای تبدیل ارز در ترکیه حتما به صرافی‌های معتبر، بانک‌ها و یا هتل‌ها بروید و رسید تبدیل ارز نیز از آن‌ها دریافت کنید چرا که ممکن است بعدا در گمرک فرودگاه به آن احتیاج پیدا کنید. نرخ تبدیل ارزهای رایج نیز هر روز در روزنامه و یا در وب‌سایت بانک مرکزی ترکیه (Central Bank of Turkey) چاپ می‌شود.
رانندگی - در ترکیه اتومبیل‌ها چپ‌فرمان هستند اما رانندگان از سمت راست خیابان تردد می‌کنند. برای رانندگی در ترکیه به گواهینامه رانندگی بین‌المللی احتیاج خواهید داشت و باید پاسپورت و مدارک بیمه‌ی ماشین را نیز با خود به همراه داشته باشید. اغلب شرکت‌های بین‌المللی کرایه‌ی اتومبیل در ترکیه نیز شعبه دارند.
حال و احوال‌پرسی - در ترکیه برای خداحافظی لزومی ندارد با کسی دست بدهید اما اگر به کسی معرفی شدید به عنوان چاق‌سلامتی حتما با او دست بدهید، مگر آن که اعتقادات مذهبی شما یا فرد مقابل شما را از این کار بازدارد. ممکن است در برخی شهرهای کوچک و نواحی شرق ترکیه افراد مذهبی‌تر از دست دادن با جنس مخالف امتناع بورزند. به اعتقادات آن‌ها احترام بگذارید. اگر جنسیت شما مذکر است و نمی‌دانید خانمی که طرف مقابل‌تان قرار گرفته علاقه‌ای به دست دادن با شما دارد یا نه صبر کنید تا او، خود، دستش را دراز کند، اگر نکرد شما نیز دست‌تان را دراز نکنید زیرا این کار بی‌احترامی تلقی خواهد شد. همیشه در دست دادن به افراد مسن پیش‌دستی کنید و هنگامی که وارد جمع‌تان می‌شوند هم از جا برخیزید.
آداب معاشرت - در ترکیه عرف نیست به غریبه‌ها سلام کنید یا صبح‌بخیر بگویید و ممکن است در صورتی که این کار را انجام دهید برداشت بدی کنند. هم‌چنین حواس‌تان باشد که ته کفش یا پاهایتان را هرگز در معرض دید قرار ندهید و با پا یا کفش به کسی اشاره نکنید. وقتی مشغول صحبت با کسی هستید دست به سینه نایستید و دست‌هایتان را در جیب‌تان هم فرو نکنید زیرا این کار بی‌احترامی تلقی می‌شود. اگر می‌خواهید با اشاره‌ی سر به کسی "نه" بگویید سرتان را به صورت عمودی به عقب و جلو خم کنید. برای گفتن "متوجه نمی‌شوم" با اشاره سرتان را به چپ و راست تکان دهید. هرگز انگشتان دست خود را به سمت کسی نشانه نروید.
آداب لباس پوشیدن - ترکیه در فصل تابستان، یعنی از ماه مه تا ماه سپتامبر، گرم است و اگر در این فصل به سفر می‌روید باید لباس‌های خنک و نازک بپوشید تا اذیت نشوید. در فصل پاییز و بهار که هوا خنک‌تر است یک شال یا رودوشی یا ژاکت نازک با خود به همراه ببرید تا در صورت احساس سردی سریع آن را بپوشید. بهتر است در این فصل‌ها لایه‌لایه لباس بپوشید تا بتوانید هر وقت گرم یا سردتان شد سریع از لایه‌ها بکاهید یا به آن‌ها بیفزایید. این روش به شما کمک می‌کند دمای مناسب بدن‌تان را حفظ کنید. ترکیه در فصل زمستان سرد است و امکان بارش برف نیز در اغلب شهرهای آن زیاد است، پس حتما از کفش و پوتین و کاپشن یا پالتوی مناسب استفاده کنید.
برخی رستوران‌ها مشتریان خود را ملزم می‌کنند آداب لباس پوشیدن خاصی را رعایت کنند، مثلا به شما اجازه نمی‌دهند با شلوار جین و تیشرت و کفش کتانی وارد شوید و باید حتما لباس رسمی‌تری پوشیده باشید تا اجازه‌ی ورود بیابید. هنگام رفتن به مسجد حتما کفش خود را پیش از ورود در آورید. زنان باید برای ورود به مسجد روسری یا شال بر سر خود بیندازند و موهای خود را بپوشانند، هنگام بازدید از کلیساها و صومعه‌ها نیز باید از پوشیدن لباس‌های کوتاه و نمایان کردن شانه و بازوهایشان خودداری کنند. مردان نیز باید در مساجد و کلیساها لباس مناسب، یعنی شلوار بلند و پیراهن آستین‌بلند بپوشند.
اگر قصد بازدید از پارک ملی شبه‌جزیره‌ی گالیپولی (Gallipoli Peninsula Peace Park) را دارید آماده باشید که ممکن است هوا در هر فصلی از سال متغیر باشد. بهتر است لباس‌های مناسب تمام فصول را به همراه داشته باشید و کلاه آفتابگیر و عینک آفتابی و کرم ضد آفتاب را نیز فراموش نکنید.
قوانین گمرکی - مقدار مجاز کالاهای خاص برای ورود به ترکیه:
تنباکو: حداکثر 200 عدد سیگار (1 جعبه)، 50 عدد سیگار برگ، 200 گرم تنباکو.
الکل: حداکثر 2 بطری الکل یا شراب (هر کدام با گنجایش حداکثر 75 سانتی‌لیتر)
عطر: حداکثر 5 شیشه
هدیه: حداکثر به ارزش 265 یورو
مقدار مجاز تنباکویی که می‌توانید علاوه بر موارد بالا در فروشگاه‌های معاف از مالیات فرودگاه‌ها (duty free shops) بخرید شامل 400 عدد سیگار، 100 عدد سیگار برگ و 500 گرم تنباکوی قلیان است.
لوازم و اشیاء شخصی‌تان را می‌توانید بدون پرداخت مالیات از ترکیه خارج کنید اما برای اشیاء گران‌بهایی از جمله قالی نفیس (حتی اگر هدیه و یا سوغات باشد) باید حتما به مأمورین گمرک فرودگاه صورتحساب خرید از فروشنده به اضافه‌ی رسید تبدیل ارز از صرافی‌های معتبر ترکیه را ارائه کنید. خروج عتیقه‌جات از مرز ترکیه مجاز نیست مگر منوط به دریافت مجوزهای لازم. خروج مواد معدنی و سنگ‌های قیمتی منوط به دریافت مجوزهای مربوطه آزاد است.
مقدار ارز ورودی به ترکیه سقف مشخصی ندارد اما مقدار ارز خروجی نباید از معادل 5000 دلار امریکا تجاوز کند و تا همین سقف هم باید رسید تبدیل ارز از صرافی‌های معتبر قابل ارائه باشد.
موارد امنیتی - ترکیه نسبت به برخی از دیگر کشورهای جهان بیشتر در معرض خطر حملات تروریستی قرار دارد. در سال‌های اخیر برخی نقاط گردشی و توریستی شهرهای ترکیه مورد حمله‌ی تروریستان قرار گرفته‌اند. همواره نسبت به وجود خطر آگاه باشید و در طول سفر رسانه‌های داخل ترکیه را (که به زبان انگلیسی نیز موجودند) دنبال کنید و در عین حال اجازه ندهید این ترس و نگرانی چیزی از لذت سفر برایتان بکاهد.
ناآرامی‌های سیاسی - بسیاری از شهرهای ترکیه پس از وقایع بمب‌گذاری 11 مه 2013 شاهد اعتراضات وسیع مردمی بوده‌اند که اغلب در ساعات انتهایی بعدازظهر و آغازین عصر شکل می‌گیرند. البته از ماه ژولای 2013 اوضاع آرام‌تر شد اما هم‌چنان امکان شورش مردمی در ترکیه وجود دارد. ممکن است بدون خبر قبلی مردم در جایی جمع شوند و به تظاهرات بپردازند. اگر با چنین مسأله‌ای مواجه شدید به آرامی از محل تظاهرات خارج شوید زیرا امکان دارد با دخالت پلیس صحنه‌ی تظاهرات به سرعت به خشونت کشیده شود.