قلعه ملک بهمن   ( ملک قلاع - ملک خلاء )

درباره قلعه ملک بهمن

یکی از قلعه‌های مهم ایران قلعه بهمن مربوط به دوره صفوی می باشد که در روستای شاهاندشت قرار دارد. این قلعه متعلق به حکام صفوی است که در قرن 4 یا 5 هجری قمری ساخته شده است. این قلعه روی صخره ای حدود 220 متر بالاتر از سطح روستای شاهاندشت قرار گرفته است و در کنار آن آتشگاه و آبشار نیز وجود دارد.

قلعه بزرگ ملک بهمن بر روی صخره بزرگی قرار گرفته است و در نزدیکی آن آبشاری روان است و تنها از دو طرف قلعه می توان به آن دسترسی پیدا کرد.

این قلعه بزرگترین قلعه های نبردهای  قله ی دماوند در استان مازندران را داشته است که در آن پلان و خزانه های زیادی وجود دارد.
نمای شمالی این قلعه به کلی تخریب شده و دیوارها و برج و باروها را در قسمت شرق و غرب قلعه می توان دید. ساختمان این قلعه طبقه طبقه است و قسمتهای مختلفی دارد که به واسطه راه پله ها و راهرو های زیرزمین به هم دیگر متصل می‌شود.

این قلعه بزرگ البرز بر روی صخره سنگ های بزرگی ساخته شده و حدود 220 متر بالاتر از سطح زمینهای شاهاندشت است. قلعه به صورت طبقاتی ساخته شده و دارای اتاق ها و قسمتهای مختلف ساختمانی می باشد و استحکام بسیار زیادی دارد زیرا بعد از گذشت این همه سال هنوز پایدار مانده و زلزله های قوی نیز تأثیر جدی روی آن نگذاشته است.
مصالح این قلعه لاشه سنگهای بزرگ و کوچک، ملات گچ و ساروج است که می گویند مخلوطی از شیر و مواد دیگر است.

دسترسی به قلعه تنها از دو طرف امکان پذیر می باشد. جایی که در گذشته به صورت باغ بوده است و در دوطرف دیگر قلعه دیوارهای سنگی بسیار قوی و بزرگی وجود دارد، در این دیوارهای سنگی، سنگهایی بکاررفته که در دنیای مدرن امروز حمل و نقل این سنگها به آن مکان تقریبا غیر ممکن است و بر روی بعضی از این سنگها پنجره ی کوچکی وجود دارد.

در خارج از قلعه آتشکده ای وجود دارد که ارتفاع آن حدود 4 الی 5 متر با قطر 4 متر است و به شکل استوانه ساخته شده است که نشان دهنده ی وجود آئین زرتشتی در آن دوره می باشد. آتشکده از داخل قلعه به راحتی قابل رؤیت است. بنای دیگری که با آتشکده در یک راستا است بنای سه طاق است. سه طاق مانند سه طاقچه در روبروی قلعه و آتشگاه قرار دارد این سه طاقچه بر دیواره خاکی سنگی بنا شده و به نظر می رسد سه طاق به دیدی که دارد به عنوان مرکزی برای دیدبانی و یا حتی پناهگاهی  در هنگام خطر به شمار می رود.

نام‌های دیگر قلعه

این قلعه به نامهای ملک قلاع، ملک خلاء ویا ملک بهمن است.

اطلاعات گردشگری

قلعه ملک بهمن که یکی از مهمترین قلعه ها و آتشگاههای تاریخی ایران است، در روستایی به نام شاهاندشت واقع در استان مازندران شهرستان آمل بخش لاریجان قرار دارد.

برای رسیدن به قلعه شاهاندشت 2 مسیر وجود دارد.

• مسیر اول راهی از سمت تهران، جاده شاهاندشت و پارک ماشین در کنار رودخانه هزاراست که بعد از 45 دقیقه پیاده روی به قلعه خواهیم رسید.
• مسیر دوم گذر از پل روستای وانا، جاده روستای شاهاندشت پارکینگ شاهاندشت است که حدود 15 دقیقه پیاده روی دارد. مسیر دوم مناسب و پرترددتر است.

برای رسیدن به روستای تاریخی شاهاندشت، حدود دو الی دو ساعت ونیم  از تهران زمان لازم است.

تاریخچه

این قلعه که مربوط به عهد صفوی می باشد، در سالهای 5و4 هجری قمری ساخته شده است. آخرین حاکم آن ملک بهمن در دوره ی صفوی بوده و این نام را به همین دلیل به قلعه داده اند.

این قلعه به دستور شاه عباس صفوی تسخیر گردیده است. البته از سوئی زمان دقیق ساخت قلعه ملک بهمن روشن نیست و طبق آزمایشها و شواهدی که بدست آمده و همین طور وجود آتشکده معلوم میگردد که ساخت قلعه  به دوران قبل از اسلام برمی گردد و یا شاید هم مربوط به پادشاهی زرتشتی است که حتی بعد از ورود اسلام به ایران هنوز بر کیش وآیین خویش استوار بوده است.